Retencja wody deszczowej – co to i dlaczego warto

Woda deszczowa, zamiast być odprowadzana rynsztokami czy systemami kanalizacyjnymi, może być zatrzymywana i wykorzystywana do różnych celów. Zazwyczaj jest zbierana w specjalnie zaprojektowanych zbiornikach, osadnikach, basenach retencyjnych lub zielonych dachach. Proces ten nie tylko zapobiega powodziom poprzez kontrolowanie przepływu wód opadowych, ale także pomaga w gospodarowaniu wodą.

 

Znaczenie retencji wody w ogrodzie

wyraża się poprzez różne sposoby gromadzenia, zachowania i wykorzystania wody opadowej. Dzięki specjalnym zbiornikom na deszczówkę możliwe jest zbieranie i przechowywanie cennej wody opadowej, która może być później wykorzystana do różnych celów. Dowiedz się, dlaczego warto łapać deszczówkę i jak można to zrobić.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Co to jest retencja w ogrodzie?
• Jak zachować wodę w ogródku?
• Jakie są korzyści płynące z retencji wody?
• Czy gromadzenie wody jest istotne w klimacie Polski?
• Jak zbierać deszczówkę?
• Co jest potrzebne do gromadzenia wody deszczowej?
• Jakie inne sposoby oszczędzania wody można zastosować w ogrodzie?

W obliczu niekorzystnych zmian klimatycznych, zdarzenia ekstremalne stają się coraz częstsze. Susze i powodzie wpływają nie tylko na komfort codziennego życia, ale również na stan ogrodów i działek. Rozwiązaniem, które pomoże w radzeniu sobie z niedoborem wody, jest zastosowanie retencji. Ale czym dokładnie jest retencja wody i jak zaplanować tzw. "ogród deszczowy"?

Czym jest mała retencja?

Mała retencja to zatrzymanie wody w miejscu, w którym spadła w postaci deszczu. Proces ten polega na zatrzymywaniu wody na roślinności, co spowalnia jej spływ do kanalizacji i rzek. Szybkie odprowadzanie wody jest niekorzystne zarówno dla środowiska, jak i dla nas samych. Woda opadowa może być łatwo zatrzymana i wykorzystana, na przykład w ogrodzie.

Mała retencja w ogrodzie - jak zatrzymać wodę?

W ogrodzie można stosować małą retencję poprzez gromadzenie deszczówki w specjalnych zbiornikach. Ich zadaniem jest zatrzymanie i spowolnienie przepływu wód. Retencja nie dotyczy tylko niewielkich działek i ogrodów, ale może być również stosowana na większych obszarach - na nizinach ma za zadanie przeciwdziałanie suszom i powodziom, a w górach - ograniczenie skutków ucieczki wód opadowych.

Retencjonowanie wody to zasadniczo przechowywanie wód opadowych lub topniejących oraz kontrolowanie ich szybkiego odpływu. Za pomocą specjalnych systemów woda jest magazynowana i stopniowo uwalniana do kanalizacji deszczowej na terenie nieruchomości, a także może być wykorzystywana w tzw. zielono-niebieskiej infrastrukturze. Mała retencja to nie tylko beczki na deszczówkę, ale także oczka wodne, dodatkowe zadrzewienie ogrodu oraz zaawansowane systemy nawadniające.

Mała retencja wokół domu obejmuje:

• Beczkę na deszczówkę ustawioną przy rurze spustowej od dachu.
• Zbiornik naziemny lub podziemny zbierający wodę z powierzchni dachu.
• System rozsączający, który stopniowo uwalnia wodę do gruntu i rozprowadza ją na większej powierzchni działki; w korzystnych warunkach pozwala na całkowite odłączenie od kanalizacji deszczowej.
• Korytka spływowe, które kierują wodę do oczek wodnych.
• Oczka wodne.
• Łąkę kwietną z roślinami wymagającymi wilgoci.
• Ogród deszczowy, który zasilany jest wodą opadową.
• Przepuszczalne powierzchnie dla wody i wilgoci, takie jak chodnik wyłożony kostką ażurową.

 

SPRAWDŹ NASZE ZBIORNIKI NA DESZCZÓWKĘ

 

 

Sam system gromadzenia wody w specjalnych zbiornikach może być czasochłonny, gdyż wymaga ręcznego podlewania ogrodu. Jednak istnieje możliwość rozważenia automatycznego zarządzania wodą, czyli zaawansowanego projektu retencji, w którym woda jest stopniowo uwalniana i rozprowadzana po powierzchni ogrodu.

Korzyści płynące z retencji wody!

Woda w ogrodzie jest niezbędna dla prawidłowego wzrostu roślin. Chociaż Polska znajduje się w strefie klimatycznej, która zapewnia odpowiednie opady deszczu przez cały rok, coraz częściej mamy do czynienia z ich deficytem. To problem szczególnie dotkliwy latem, w okresie największego zapotrzebowania na wodę przez rośliny. Jeśli opadów jest za mało, rośliny zaczynają korzystać z zapasów wody w glebie, a w przypadku ich wyczerpania - pojawia się susza. Natomiast po intensywnych deszczach dochodzi do szybkiego spływu wody do rzek, co może prowadzić do powodzi. Retencja wody może stanowić rozwiązanie dla tych problemów.

Retencjonowanie wody pozwala na:

• Ograniczenie skutków nadmiaru lub niedoboru wody.
• Oszczędne wykorzystanie zasobów wodnych.
• Podniesienie poziomu wód gruntowych.
• Możliwość wykorzystania deszczówki w ogrodzie i w gospodarstwie domowym.

W zaletach retencji kluczowym słowem jest oszczędność. Warto zaznaczyć, że retencjonowanie wody opadowej jest bezpłatne - sama woda jest dostępna za darmo, a brak dodatkowych opłat za retencję. Woda z wodociągu, używana w gospodarstwie domowym i w ogrodzie, jest już płatna.

Kolejna korzyść płynąca z retencji to możliwość wykorzystania zgromadzonej w zbiorniku wody deszczowej nie tylko do podlewania ogrodu, lecz także jako tzw. "woda szara" - na przykład do spłukiwania toalety czy prac porządkowych. Wykorzystując deszczówkę, można obniżyć zużycie wody w gospodarstwie domowym nawet o 60%!

Jako dodatkowy bodziec do inwestowania w retencję warto wspomnieć o programach dofinansowania organizowanych w Polsce corocznie. Przykładem takiego programu jest "Moja Woda". Oznacza to, że każdy właściciel działki, zainteresowany retencją, może uzyskać dofinansowanie na projekt.

 

 

 

Gromadzenie wody deszczowej, a klimat w Polsce

Specjaliści od klimatu od lat zwracają uwagę, że susze w Polsce stają się coraz częstsze. W latach 1951–1981 notowano jedynie 6 susz, średnio co 5 lat. W późniejszym okresie 1982–2011 liczba susz wzrosła do 18 i występowały one średnio co 2 lata. Od 2013 roku coroczne susze stały się powszechniejsze, co jest niepokojącym zjawiskiem.

Dlatego warto zainwestować w retencję, która pozwoli na stały dostęp do wody, nawet w trudnym okresie braku opadów. Dzięki retencji rośliny będą miały zapewniony niezbędny rozwój, co przyczyni się do zwiększenia bioróżnorodności, poprawy mikroklimatu i estetyki otoczenia domu. Warto również podkreślić, że gromadzenie deszczówki może znacznie ograniczyć spływ wód powierzchniowych, co zabezpiecza przed zalaniem i pozwala na późniejsze wykorzystanie wody przez rośliny.

Zbieranie deszczówki

Retencja wody polega na wybudowaniu specjalnego systemu, który umożliwi gromadzenie deszczówki i jej wykorzystanie do podlewania roślin, warzyw, krzewów oraz innych roślin ogrodowych. Deszczówka może być również użyta do zasilania oczka wodnego.

Podstawą systemu zbierania wody deszczowej jest zbiornik. Ważne jest, aby zbiornik miał odpowiednie parametry, tak aby zbierał dokładnie tyle wody, ile potrzeba, a jednocześnie nie był zbyt duży, co mogłoby wpłynąć na jakość zgromadzonej wody przez jej zastanie. Na rynku dostępne są zbiorniki o różnych pojemnościach - od 1500 do 50 000 litrów. Wybór zbiornika do gromadzenia wody jest indywidualną kwestią, zależną od regionu Polski, poziomu opadów oraz powierzchni ogrodu.

Jak jeszcze można oszczędzać wodę w ogrodzie:

1. Optymalny czas podlewania: Wybierz podlewanie roślin wieczorem lub z samego rana, co zmniejszy szybkie odparowywanie wody i umożliwi glebie oraz korzeniom roślin dobrze ją wchłonąć.

2. Efektywne podlewanie: Podlewaj rośliny obficie, aby gleba i korzenie dobrze nasycone były wodą, co zminimalizuje straty związane z odparowywaniem.

3. Dostosowanie podlewania: Rośliny odporne na suszę, takie jak rozchodniki, rojniki czy kocimiętka, potrzebują mniej wody. Dlatego ogranicz podlewanie tych roślin, kiedy to możliwe.

4. Ulepsz glebę: W przypadku lekkiej i piaszczystej gleby, popraw jej właściwości, na przykład stosując nawozy organiczne, co pomoże zatrzymać wodę i składniki odżywcze.

5. Torf i woda: Przed sadzeniem roślin wymieszaj wodę z torfem, co spowoduje dłuższe utrzymywanie się wody w górnych warstwach gleby.

6. Hydrożel dla roślin doniczkowych: Wykorzystaj hydrożel podczas sadzenia roślin w doniczkach, co zmniejszy ryzyko wysychania roślin i konieczność częstego podlewania.

7. Alternatywne źródła wody: Wykorzystaj wodę po gotowaniu (bez soli) lub po wymianie w akwarium do podlewania roślin, aby ograniczyć zużycie wody z kranu.

8. Zadrzewienie ogrodu: Sadzenie krzewów i drzew w ogrodzie zmniejszy nasłonecznienie, co pomoże utrzymać odpowiedni mikroklimat dla innych roślin i ograniczyć parowanie wody.

9. Oszczędne mycie narzędzi: Podczas czyszczenia sprzętów ogrodniczych używaj gąbki i wody z wiadra, unikając nadmiernej ilości wody.

10. Automatyzacja nawadniania: Zainstaluj systemy nawadniające, które dostarczą odpowiednią ilość wody do roślin, automatyzując ten proces.

 

Retencja wody a dofinansowania